Het bijzondere verhaal van

Jan Westra

Jaloezie en verraad kost onderduiker Jan het leven

Niet elf zoals werd gedacht, maar twaalf mensen kwamen in Geesteren om het leven door de Tweede Wereldoorlog. Het twaalfde slachtoffer is Jan Westra, een jonge onderduiker uit Den Haag.

 

In de zomer van 1944 komt Jan Westra bij de familie Berendsen, boerderijnaam "Kunneman", in Geesteren, daar waar nu de wijnboerderij is. Voordat hij daar kwam, is Jan zo'n negen maanden ondergedoken geweest bij boerderij "Kraaijenbelt" in Gelselaar. Maar als zijn jongste broertje Kees ook moet onderduiken, krijgt Kees de plek op Kraaijenbelt en gaat Jan naar Kunneman. Daar slaapt hij samen met nog een onderduiker, Dirk Riggelink, in een stromijt. Ze liggen goed verstopt in een hol onder het stro, half in de grond.

 

Het is een warme zomerse dag geweest op18 augustus 1944. Dan klopt 's nachts om drie uur ineens de landwacht uit Lochem op de deur bij de familie Berendsen: een man of tien in uniformen van de Duitse SS, bewapend met geweren. Ze vragen naar de onderduikers, maar de familie ontkent. Echter bleek de landwacht goed geïnformeerd. Ze houden de vijftienjarige Henk Berendsen onder schot. Hij moet hen de weg wijzen naar de stromijt waar de twee onderduikers liggen te slapen.

 

Ze worden die nacht samen met nog vier mannen in Gelselaar opgepakt. Ze zijn verraden. Verraden door een van de onderduikers uit de eigen groep, waarschijnlijk uit jaloezie. Hij had namelijk verkering met een meisje uit Gelselaar. Zij maakte het uit en kreeg later verkering met een andere onderduiker uit diezelfde groep.

 

Drie van de verraden onderduikers gaan op transport naar kamp Amersfoort. Vanuit Amersfoort wordt hij gedeporteerd naar het strafwerkkamp Neuengamme bij Hamburg. Een hel vanwege de honger, de kou, de hygiëne, de zeer zware lichamelijke arbeid en de afranselingen van de kampbewakers. Jan Westra overlijdt hier op 30 november 1944. Volgens de officiële verklaring is hij gestorven aan buikloop. Jan is dan 21 jaar.

 

Jan heeft nog een briefje uit de trein naar Amersfoort kunnen gooien voor zijn ouders. Dit heeft hen later gelukkig ook bereikt. Kees Westra, het broertje, overleeft de oorlog. Hij trouwt met Mineke Wannink uit Gelselaar. Een zoon van hen krijgt ook de naam Jan Westra.

 

De boom die ter nagedachtenis aan Jan Westra is geplant in het Vrijheidsbos is een lindeboom, omdat vroeger onder een lindeboom recht werd gesproken.

Jan is geboren op 18 juli 1923 in Den Haag.

Hij overleed op 30 november 1944 in Neuengamme.